معرفی واحد :

امروز به دلیل تغییر سبک زندگی ( گسترش شهر نشینی و کم شدن تحرک کم شدن استفاده از غذاهای ارگانیک و...)و از طرفی کنترل بیماری های عفونی بیماری های غیر واگیر نقش عمده ای را در ناتوانی ومرگو میر در جوامع انسانی به خود اختصاص داده اند در شهرستان ما نیز به تبع همین امر یکی از مهمترین معظلات بهداشتی افزایش بار بیماری های غیر واگیر ( سوانح و حوادث ، دیابت ، بیماری های قلبی عوقی ، انواع سرطانها و....)می باشد . با توجه به این مسئله با توجه به برنامه ریزی های انجام شده واحدی با عنوان بیماری های غیر واگیر در مرکز بهداشت با هدف کم کردن بار این بیماری ها و ارتقاءکفیت زندگی مشغول فعالیت می باشد .   

فعالیت های واحد :

1-      برنامه ژنتیک :

الف : تالاسمی

ب:   غربالگری نوزادان

2-     دیابت

3-   پرفشاری خون

4-   سرطان

5-   سوانح وحوادث

 

تالاسمی :

تالاسمی نوعی کم خونی ارثی و ژنتیکی است که به علت اشکال در ساخت زنجیره‌های پروتئینی هموگلوبینبوجود می‌آید.

تالاسمی هم شامل تالاسمی ماژور )تالاسمی شدید) و تالاسمی مینور یا تالاسمی خفیف می‌باشد. افراد مبتلا به تالاسمی مینور در واقع کم خونیمشکل‌سازی ندارند ولی اگر دو فرد تالاسمی مینور با هم ازدواج کنند به احتمال 25% فرزندنشان دچار تالاسمی شدید ماژور خواهد بود و 25% فرزندشان سالم و 50% تالاسمی مینور خواهند داشت.

بیماری معمولا بصورت کم خونی شدید در 6 ماهه اول زندگی کودک تظاهر می‌کند و درصورت عدم شروع تزریق خون ، بافت مغز استخوان و مکانهای خونساز خارج مغز استخوان فعال و بزرگ شده و باعث بزرگی مغز استخوانها بخصوص استخوانهای پهن (صورت و جمجمه) و بزرگی کبد و طحال می‌شوند.

به كليه جوانان توصيه مي شود قبل از انتخاب نهايي همسر (قبل از اطلاع اقوام و بستگان، قبل از نامزدي و جاري شدن صيغه محرميت) براي انجام آزمايش تالاسمي اقدام نمايند.

غربالگری نوزادان :

یکی از مهمترین و موثر ترین اقدامات انجام شدن در جلوگیر از بروز عقب ماندگی های ذهنی است

در اين اقدام، 4 بيماري مهم شناسايي مي شود. شناسايي اين بيماريها در روزهاي اول زندگي- به راستي – نجات بخش زندگي اين بيماران است چراکه با درمان به موقع، از بروز عوارض، که مهمترين آن عقب ماندگي ذهني است به خوبي پيشگيري مي شود.

این بیماریها شامل :

1-      کم کاری مادرزادی تیروئید

2-     فنیل کتونوری یا ( PKU)

3-   گالاکتوزومی

4-   فاویسم یا باقالا

جهت گرفتن بهترین نتیجه در غربالگری در سن 5-3 روزگی نوزاد ،به مراکز غربالگری مراجه نمایید .

دیابت :

شایعترین بیماری غددی در جهان است که سالانه 4 میلیون نفر را در دنیا به کام مرگ می برد . درایران از هر 20 ایرانی یک نفر به دیابت مبتلا است .

در شهرستان خرامه طبق غربالگری انجام شده در مراکز روستایی 386 نفر بیمار شناسایی شده اند که 29% را مردان و 71% را زنان تشکیل می دهند .

این بیماری غالبا بدون علامت است و بیش از نیمی از افراد مبتلا از بیماری خون بی اطلاع هستند ولی در مراحل بعدی با افزایش قند خون علائم پرخوری پرنوشی و پر ادراری مشاهده می شود .

آزمایش قند خون تنها راه تشخیص قطعی بیماری است

 

 

پرفشاری خون :

پرفشاري خون به دو دسته اوليه با علت نامعلوم که شايع ترين فرم فشارخون است و ثانويه که نوعي بيماري يا ناهنجاري ديگر موجب افزايش فشارخون مي شود، که شايع ترين آنها بيماري هاي کليوي، تنگي مادرزادي آئورت و مسموميت بارداري است.

   پيشگيري از اين بيماري بر اساس مداخلات غيرداروئي از جمله:

   تغذيه مناسب (مصرف غذاهاي کم چرب و پرفيبر و کم نمک)، حفظ تعادل وزن، ورزش، کاهش استرس، عدم استعمال دخانيات، اصلاح عوامل خطر و ... مي باشد.

 سرطانها :

به   زبان ساده , سرطان نوعی بیماری است    که   در   آن سلول های طبیعی   در اثر   تغییرات   ژنتیکی ,   تبدیل به سلول های غیر طبیعی می شوند . گاهی این تغییرات   ژنتیکی    ارثی اند   ولی   غالبا   در اثر عوامل محیطی ایجاد می شوند , مثل   قرار گرفتن   در معرض   مواد شیمیایی سرطان زا ,   پرتو ها   و   یا   انواع خاصی   از ویروس ها   و باکتری ها

•         جالب است    که   بدانیم   بیش  از    هشتاد    درصد سرطان   های بدخیم    برگرفته   از    (life-style)    سبک    زندگی   می باشد . که این   به معنای اجتناب   پذیری بشریت از   این    بیماری است.

•         عاملی   که سرطان را بسیار کشنده می کند ,   قدرت گسترش آن از یک نقطهء بدن   به   سایر   نقاط است .   اگر تومور ها در یک مکان باقی بمانند , تقریبا تمام سرطان ها (شاید بجز برخی   از سرطان های   مغزی) تا حدودی قابل درمان هستند .

•         درحال حاضر فعالیت های واحد در برنامه سرطان برپاییه آموزش و ثبت سرطان استوار است

سوانح و حوادث:

سوانح يکي از عمده ترين همه گيري هاي غيرواگير درقرن حاضر است. سوانح مانند ساير بيماري ها از الگوي اپيدميولوزيک يعني تداخل عامل، ميزبان و محيط زيست پيروي مي کند که اين سه با هم موجب آسيب يا جراحت مي شوند. سوانح در بعضي گروهاي سني و در بعضي مکانها و ساعات بيشتر بروز مي کند.و بعضي اشخاص بيشتر از ديگران مستعد ابتلا به سانحه هستند و نهايتاً اينکه برخي از سوانح بخوبي قابل پيشگيري مي باشند.

فعالیت های واحد در برنامه ثبت حوادث و انجام آموزشهای مقطعی استوار است